İLÇEMİZİN TARİHÇESİ

TARİHİ

İlçemiz Midyat`ın coğrafi olarak konumu, doğusunda Dargeçit ilçesi, batısında Ömerli ilçesi, kuzeybatısında Savur ilçesi,kuzeyinde Batman iline bağlı Gercüş ilçesi, güneyinde Nusaybin ilçesi, güney doğusunda ise Şırnak iline bağlı İdil ilçesiyer almaktadır. Bu ad, ibadet edenlerin dağı, diyarı anlamında kullanılır. Bu bölgenin yüzölçümü 10.000 Km2`den fazladır.

İlçemizin ismi ve ilk kuruluşu konusunda, değişik görüşler bulunmaktadır. Bazı kaynaklara göre, İlçenin adı bir çok değişimlerden sonra Farsça, Arapça ve Süryanice karışımından meydana gelmiş "AYNA" anlamına gelmektedir.Başka bir rivayete göre de Midyat, Mağaralar Kenti anlamına gelen " MATİATE" kelimesinden ismini almıştır. Bu görüşü ileri sürenler, "MATİATE" isminin Asur yazıtlarında M.Ö. 9.Yüzyılda geçtiğini ifade etmektedirler. Bu görüşe paralel olarak Midyat`ta ilk yerleşim yerinin mağaralar olduğunu gösteren "Elath" mevkiinin (Midyat`a 3 Km. uzaklıkta ve Acırlı Beldesi yakınında bulunan Ziyaret-Mesire Yeri) Romalılar döneminden günümüze kadar geldiği söylenmektedir.

1973 Mardin İl yıllığında İlçenin tarihçesi hakkında şu bilgiler yer almaktadır: Orta Asya`dan göçüp Anadolu`ya gelen Eti Türkleri, Mezopotamya dediğimiz Dicle ve Fırat Nehirleri arasında yer alan ve verimli topraklara sahip olan bölgeye yerleşmişlerdir. ( M.Ö. 2000 yıllarında ) Bölgeden geçişleri sırasında Midyat`ı büyük bir mağara şehri halinde kurup,hayvanlarını da burada barındırmışlardır. Midyat`ın altındaki mağaralar o devirlerde barınak olarak kullanılmışlardır. Bu mağaraların birbirleri ile bağlantıları vardır. Daha sonraları bu bölgeye Orta Asya Türklerinin öncü göçebeleri olan Komuk Türkleri gelip yerleşir.Bölgeye gelip yerleşen Komuklar, asırlarca Asurilerle savaşmışlardır. Bu dönemlerde Asurilerin birkaç defa bölgeyi ele geçirdiği  görülmektedir. Ancak bu istilaları pek uzun sürmez ve her defasında çekilmek zorunda kalmışlardır. Nitekim Asur Hükümdarı Tıglatninip zamanında Komuklar, tamamen duruma hakim olmuşlardır. M.Ö. 500-100 yılları arasında bölge,değişik kavimlerin istilasına uğramıştır. Makedonyalılar, Persler, Romalılar bu bölgede hüküm sürmüşlerdir. Midyat` ın asıl meskun hale gelişi veya bölge olarak kuruluşu Selefkuslar devrine rastlamaktadır (M.Ö.180 Yılları). M.S. V. yy kadar Hıristiyanlık bölgeye hakim olmuştur. VI. asırdan sonra, İslamiyet` in yayılışı ile birlikte Arap akınları başlamış ve VII. yüzyılda Halit B. Velid orduları bölgeyi fethetmişlerdir. Abbasiler döneminde bölgede imar ve kalkınma hareketleri görülmüştür. Midyat köylerinin ekserisi Harun El Reşit döneminde kurulmuştur. Harun El Reşit`in oğlu Memun`un Türk-Arap karışımı olarak kurduğu büyük bir ordu Cizre-Mardin eski patika yolu boyunca yüz karakola yerleştirilmiştir. Mahalmiler böyle doğmuşlardır. Midyat ve çevresindeki köylere verilen "MAHALMİ" adı buradan gelmektedir. Mahalmi; yüz mahalle, yüz yer, yüz ordugah anlamına gelir ve bugün de Cizre`den Mardin`e kadar eski patika yolu, özellikle eski Bağdat yolu üzerindeki ( bu kervan yolu üzerindeki) bu köyler, Türkçe, Süryanice ve ağırlıklı olarak Arapça karışımı Mahalmice diye tabir edilen bir dili konuşur. Bu köyler: Söğütlü, Şenköy, Acırlı, Çavuşlu, Sarıkaya,Gelinkaya, Düzgeçit, Ovabaşı, Ziyaret, Estel Kesimi, Yolbaşı, Sarıköy, Düzova, Yayvantepe, Eğlence, Pelitli`dir.Mahalmice konuşan bu köylerimizin sakinleri konusunda başka görüşler de vardır. Bir görüşe göre bunlar, Necef Çölünde yaşayan cengaver ve savaşçı Benihilal kabilelerinden. Büyük bir kısmının Orta Asyalı Türklerden olduğu da rivayet edilir.

Cizre ile Mardin arasında Midyat bölgesinde yerleştirmekle Bizans`a karşı hem savunma hem de futuhat politikası takip etmiş olan Memun, Estel Camii`ni ve Derizbin (Acırlı) Camii`ni inşa ettirmiştir.Prof. H. Hollerweger` e göre, Mardin`in doğusuna ve Midyat`ın batısına düşen Mhalmoye`nin bir çok büyük köyü, 1209 yılından önce Hıristiyanlıktan İslamiyet`e geçmişlerdir.

 

XI. yüzyılda Artuk Devleti genişleyerek, batıda Halep, doğuda Musul ve Bitlis, Kuzeyde Harput (Elazığ), güneyde Darzuru içine alır.İşte Midyat da, bu dönemde Mardin, Hasankeyf ve Musul eyaletleri arasında irtibat vazifesi gören bir bölge olarak en parlak devirlerinden birini yaşamıştır. Bu tarihte bölgenin merkezi Derizbin ( Acırlı ) köyüdür. Derizbin beyleri Artukoğullarına bağlı yarı müstakil bir beylik olarak hüküm sürüyorlardı. Mervaniler ve Eyyübiler`den sonra Midyat 1535 yılında Bıyıklı Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından ele geçirilmiştir. 1838 yılında Diyarbakır Valisi Ali Paşa tarafından ziyaret edilen Midyat`ta, bir redif taburu teşkil edilir.

1810 yılında ilçe olan Midyat, 1915`te Cevat Paşa tarafından imar görülmüştür. Askeri Kışla, Cevat Paşa Camii ve Ulu Camii bu dönemde inşa edilmiştir.

 COĞRAFİ YAPISI 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

İlçemiz, Güneydoğu Anadolu Bölgesi`nin güneyinde yer alan Mardin İline bağlı coğrafi konumu itibari ile; doğusunda Dargeçit İlçesi,batısında Ömerli İlçesi, kuzey batısında Savur İlçesi, kuzeyinde Batman İline bağlı Gercüş, güneyinde Nusaybin İlçesi, doğusunda ise Şırnak İline bağlı İdil İlçesi yer almaktadır. Yüzölçümü 1083 km2 dir.

 Midyat İlçesinin arazileri genellikle engebeli olmakla beraber çok yüksek dağı yoktur. İlçe merkezi ise ortalama 800-1100 m.arasında değişen bir yaylada kurulmuştur. Susuz olan eteklerde üzüm bağları, sulak yerlerde ise sebze ve meyve yetiştirilmektedir. Ovalar küçük düzlüklerdedir. Buralarda genellikle tahıl ekimi yapılmaktadır.

 Bölgede dağ ve araziler ormansız ve çıplaktır. Elli yıl öncesine kadar bu dağların ormanlık olduğu, yakın köylerdeki palamut ve meşe köklerinden anlaşılmaktadır.

 Midyat` ta karasal iklim görülür. Kışlar soğuk, yağmur ve kar yağışlı; yaz ayları ise sıcak ve kurak geçer.Midyat ilçesinde belli başlı bir akarsu yoktur. Sivrice köyü arazisinde doğarak, Nusaybin ovasını sulayan ve Çağ-Çağ hidroelektrik santralini çalıştıran Beyazsu ve Karasu çaylarından fazla yararlanılmamaktadır. Beyazsu Çayının etrafı ağaçlı ve ormanlıktır. Buralarda çeşitli sebze ve meyve yetiştirilir. Akarsulardan balık avlanılabilmektedir. İlçemiz 1968 yılında bu santralin açılmasıyla elektriğe kavuşmuştur. Daha önce 1959 yılında dizel motorla çalışan elektrik şebekesi vardı. Bu açıdan da Beyazsu ve Karasu çaylarının önemi büyüktür. Ayrıca ilçemizin içme suyunun yarısı bu kaynaklardan karşılanmaktadır.

SOSYAL HAYAT

DİNİ HAYAT

Midyat`ta dini hayat denilince; akla, Müslümanların, Hıristiyanların ve Yezidilerin kendi inançları doğrultusunda ortaya koydukları pratikler gelir. Yezidi dinine mensup vatandaşlarımızın yoğun olarak yaşadıkları yerlerde bile (İbadet ferdi olarak telakki edildiğinden) diğer dinlere göre özel ibadet yerlere göremiyoruz. İlçemizde en çok göç veren din mensupları yezidiler olmuştur.

Midyat`ta dini hayat denilince; akla, Müslümanların, Hıristiyanların ve Yezidilerin kendi inançları doğrultusunda ortaya koydukları pratikler gelir. Yezidi dinine mensup vatandaşlarımızın yoğun olarak yaşadıkları yerlerde bile (İbadet ferdi olarak telakki edildiğinden) diğer dinlere göre özel ibadet yerlere göremiyoruz. İlçemizde en çok göç veren din mensupları yezidiler olmuştur.

Diğer iki dini hayat için şu bilgileri aktarmak mümkün: İlçe merkezinde hizmete açık 42 cami var. Belde ve köylerde cami sayısı 91 tanedir. En eski cami Estel kesiminde bulunan Ulu Cami`dir. Midyat kesiminde, köylerden gelen göçler Müslüman nüfusun artmasına ve cami sayısının çoğalmasına neden olmuş.

Bugün ilçe müftülüğünde 110 personel görev yapmaktadır. Temeli 1993`te atılan müftülük binasında Kuran-ı Kerim kursu verilmektedir.

Müslümanların dini hayatına, Cuma günleri, Kandil geceleri, Ramazan Ayı ve iki kutsal bayram büyük ölçüde canlı tutmaktadır.

Azalan nüfuslarıyla dikkat çeken Hıristiyanların dini hayatlarını ise Midyat ve civar köylerde bulunan manastır ve kiliseler canlı tutmaktadır. En faal manastır Deyrul Umur`dur. Burada bir metropolit, sekreter, beş öğretim elemanı, iki rahip, 14 rahibe ve 30`a yakın öğrenci barındırmaktadır.

Midyat merkezde beş tane kilise bulunmaktadır.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

DİNİ BAYRAMLARIMIZ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Müslümanların yılda iki tane dini bayramı var. Bu iki bayram, hicretin ikinci senesinden beri her yıl büyük bir coşkuyla kutlanmaktadır. Ramazan Bayramı, Ramazan ayı (orucu) neticesinde kutlanır. Kurban Bayramı ise Ramazan bayramından yaklaşık iki ay on gün sonra hacıların Hac`ta olduğu ve Arafat Dağı`na çıktığı günün günü ertesi gün kutlanır.Bu iki bayramda, bayram namazlarından sonra tebrikler başlar. Yakın komşular ve akrabalar ziyaret edilir. Daha önceden hazırlanan ikramlar misafirlere sunulur. Bu ikramlar genellikle, çikolata, pasta, meşrubat vs. olur. İki bayram arifesinde özellikle ikindi namazı sonrası, mezarlıklar ziyaret edilip ölülere Yasin-i Şerifler okunur. Ramazan Bayramında fıtır sadakası ve zekat dağıtılarak muhtaçlar sevindirilir. Kurban bayramında ise imkanı olanlar kurban keser ve etinden dağıtırlar. Ancak ilçe ve köylerimizde kurban kesme geleneği yoktur. Çünkü Şafii mezhebine göre sünnet kabul edilmektedir. Son yıllarda kurban kesenlerin sayısında büyük bir artış olduğu görülmektedir.

Süryaniler`de de yılda iki tane dini bayram vardır. Bunlardan biri Doğuş (Noel Bayramı): 25 Aralık. diğeri Paskalya Bayramı (Nisan ayında, günleri değişebiliyor). Her iki bayram için, temizlik, ikram hazırlığı birkaç gün öncesinden başlar. Paskalya bayramının Noel bayramından farkı, bu bayramda yumurtaların haşlanıp boyatılmasıdır. Bayramlaşmaya gelenlere bu yumurtalardan ikram edilmektedir. Yumurtalar genellikle kırmızıya boyanır. Bu renk İsa`nın Haça gerilişini sembolize eder.Yumurtanın ak olan kısmı İsa`nın konulduğu mezarı; sarı kısmı O`nun etrafındaki nuru ve yumurtada katılaşmayan kısım da O`nun diriliğini ifade eder.

Her iki bayram da, bugün Midyat`taki Mor Şumni Kilisesi`nde kutlanır. Paskalya öncesi, İsa`nın gömüldüğü Cuma günü Haç duası okunduktan sonra, İsa`nın mezara konuluşu sembolik olarak tekrarlanır. Haç, ufak bir tabuta konulup kilisenin içinde dolaştırılır. Metropolit, yıkayıp beyaz bir kefene sardığı haçı, kilise içinde sunak arkasındaki bir duvar nişine gömer. Haç,paskalya sabahı erkenden mezarından kalkar. Sunak odası eşiğine kadar gelen metropolit perdeyi yana çekerek onu cemaate gösterir ve İsa Mesih`in dirildiğini müjdeler.

Paskalya`nın ikinci günü Mor Abraham`da bütün ölülerin ruhlarına bir ayin düzenlenir. Kadınlar, evde hazırladıkları peynir,pasta, çörek ve yumurtayı orada bulunanlara ikram ederler. 20 yıl öncesine kadar bir çok Müslüman köyde paskalya bayramı kutlanmaktaydı. Çörekler hazırlanır ve haşlanmış yumurtalar boyanırdı. Bu uygulama geleneklerimizin birbirlerinden ne kadar etkilendiğini göstermektedir.Yezidiler`de yedi tane bayram var: 1- Yılbaşı bayramı (İda Sersale): Nisan ayının dördüncü gününden başlayıp ay sonuna kadar devam eder. 2- Cemai Bayramı: 28 Eylül-3 Ekim arasında kutlanır. 3- Yaz Mevsimi Bayramı (Çeşna Havini): 24-29 Temmuz tarihleri arasında kutlanır. Oruç sonrası bayramıdır. 4- Yezit Bayramı. 5- Bülende Bayramı: Şeyh Adiy`nin doğum günü. 6- Kurban Bayramı: 21-23 Ağustos tarihleri arasında hac sonrası kurban kesilerek kutlanır. 7- Batizmi: Her yıl 3 Mart`ta başlayan ve kadir gecesi olarak bilinen bayramdır Her yörenin kendine özgü oyunları ve türküleri olduğu gibi Midyat`ın da halk oyunları ve türküleri vardır.. Daha çok düğünlerde icra edilen bu oyunlardan bazıları şunlardır:

FOLKLOR

· Güle: Ayaklar sabit vücut belden yukarı oynar.Omuz figürleri ahengi temin etmektedir.

· Hine: Kadın ve erkeklerin iştiraki ile köylerimizde oynanır. 

· Lorke ve Çifte Kırma: Bu oyun,ayak hareket ve figürlerine paralel olan çift omuz figürleri ile çok oynanan bir oyun çeşididir. 

· Delilo Halayı: Hareketli el ve ayak figürlerine sahiptir. 

İlçemiz ve köylerinde bu oyumlar, genellikle davul, zurna, darbuka ve kemençe eşliğinde oynanır. 

Rivayete göre, vakti zamanında Midyat`ta zengin bir beyin, on parmağında on marifet olan Halime adında bir kızı varmış.Halime`nin güzelliği dillere destan, isteyeni çok fazlaymış. Lakin babası, başlık parası yüzünden kızını bir türlü vermiyormuş. Halime de kimseyi beğenmezmiş. Derken, Midyat`ın Estel bölümünde yaşlı bir kadın Halime`ye dünürcü olmuş. Bu arada, Halime ile kendisini isteyen delikanlı birbirlerini severler. Ancak Halime`nin babasının maddi çıkarları ön plana çıkmış. Aşık genç, parayı kazanıp sevdiğine ulaşabilmek için gurbete düşmüş, uzaklara gitmiş ve bu aşk dillerde türkü olmuş.

SPOR

 Midyat ilçemizin spor tesisleri, iki semt arasında 17.000 m2.lik alanda kurulmuştur. Kapalı spor salonunun (500 izleyici kapasiteli) zemini kauçuktan yapılmış. Burada voleybol, hentbol ve basketbol oynanabilmektedir. Standartlara uygun futbol sahamızın her iki tarafında 500 kişiyi alabilecek tribünler vardır. Bu tesislerle birlikte iki tane halı sahamız mevcuttur. 

Midyat Gençlik Spor Kulübü 24.12.1945`te kuruldu.O dönemde kullanılan renkler Sarı-Siyah idi. Mavi Beyaz renkler ile Midyat Spor Birinci Amatör kümede mücadele etmektedir

 EKONOMİK HAYAT

 

TARIM VE HAYVANCILIK

Midyat`a tarımsal faaliyetler sulama imkanı olmadığı için kuru tarım esasları çerçevesinde yapılmaktadır. Arazinin dağlık ve engebeli oluşu da işlenebilir arazilerin irili ufaklı havzalara serpiştirilmesine sebep olmuştur. Mevcut arazilerin çoğunun engebeli ve küçük olması nedeni ile büyük bir bölümü insan ve hayvan gücü ile işletilmekte olup, tarımda makine kullanımı çok azdır. Başta gelen tarımsal ürünler buğday, arpa, mercimek, acur, ( Midyat`a has bir salatalık çeşiti olan acur tamamen susuz arazide yetişmekte olup özellikle turşusu meşhurdur) kavun, karpuz gibi mevsimlik tarım ürünlerinin yanında bağcılık ve Antep fıstığı yetiştiriciliği önemli tarımsal faaliyetlerdir. Özellikle son yıllarda ilçe tarım müdürlüğünün yaptığı çalışmalarla kiraz yetiştiriciliği teşvik edilmekte Kaymakamlığın da desteği ile örnek kiraz bahçeleri kurulmuştur. Son yıllarda Kaymakamlığın teşvikleri ile seracılık özendirilmeye ve teşvik edilmeye çalışılmaktadır. Sos. Yrd. ve Dayanışma Vakfı tarafından çiftçilerimize 70 sera verilmiştir. Ayrıca son iki yıldır ücretsiz olarak 30 000 Antep fıstığı aşılaması yapılmıştır.

SANAYİ

İlçemizde bir tuğla fabrikası bir yem fabrikası ve bir un fabrikası ( faal değil ) dışında sanayi kuruluşu bulunmamaktadır.İlçemizde küçük sanayi sitesi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.İlçemizin geleneksel el sanatları arasında, gümüş işlemeciliği ( Telkari ), taş işlemeciliği, halı dokumacılığı ön sıralarda yer almaktadır.

İNŞAAT

İlçe ekonomisine büyük katkı sağlayan bu sektörün, son on yıl içerisinde büyük bir gelişme gösterdiği rahatlılıkla söylenebilir. Köylerden ilçe merkezine gerçekleşen göçler, bunda önemli ölçüde etkili olmuştur.

TİCARET

İlçemizin yol kavşakları üzerinde bulunması, ticaret sektörü açısından önemli bir avantajdır. Buna Habur Sınır Kapısı ve Nusaybin Sınır Kapısına yakınlığı da eklenebilir. Özellikle mazot taşımacılığı, ilçe halkı için her yönden bir gelir kaynağıdır.

Sadece ilçemizde kayıtlı nakliyeci sayısı 750 dir. Bir çok kişinin Şırnak iline kayıt yaptırması bu sayının gerçekte daha büyük olduğunu göstermektedir.

İlçemizde biri Estel kesiminde (Pazartesi günü) ve diğeri de Midyat kesiminde (Perşembe günü) olmak üzere haftada iki gün halk pazarı kurulmaktadır. Bu pazarlarda Adana, Mersin gibi illerimizden getirilen sebze ve meyveler ile köylerimizde yetiştirilen ürünler pazarlanmaktadır. Bugünlerde özellikle köylerimizden yüzlerce insan haftalık ihtiyaçlarını karşılamak üzere ilçemize akın etmektedir.

İlçemizin ticaretine, Telkari gümüş işleme atölyeleri ve sayıları 40`u bulan kuyumcu dükkanları da önemli ölçüde katkı sağlamaktadır.İlçemizde Halk Bankası, Ziraat Bankası,Garanti Bankası,Vakıf Bank,Yapı Kredi Bankası ve İş Bankası şubeleri bulunmaktadır. Bir Esnaf ve Sanatkarlar Koop. ile Ziraat Odası bulunmaktadır. 

EĞİTİM DURUMU

Midyat eğitim seviyesi (okur-yazar oranı, eğitim kurumlarına devam eden kadın-erkek nüfusu oranı gibi) bakımından ülkemizin genel karakteristik özelliğini yansıtmakta olup okuma yazma oranı %93 dir.

Bunun yanında ilçemizde gerek ilköğretimde, gerekse lise düzeyinde gerekli eğitim kurumları mevcuttur. Fakat, en azından bir meslek yüksek okuluyla da bu altyapının desteklenmesi gerekmektedir.

İlçe Merkezinde üç Anadolu lisesi, bir Kız Anadolu İmam Hatip lisesi, bir Endüstri Meslek Lisesi, bir Ticaret Meslek Lisesi, bir Kız Meslek Lisesi, bir Erkek İmam Hatip Lisesi,beldelerde Şenköy Çok Programlı Lisesi, Söğütlü Çok Programlı Lisesi ve Çavuşlu Çok Programlı Lisesi,Acırlı Çok Programlı Lisesi olmak üzere toplam onbir lise mevcuttur.

İlçe Merkezinde 13, beldelerde onbir ve köylerde 51 İlköğretim Okulu, bir Gazi YİBO, dört anaokulu, Kız Meslek Lisesi bünyesinde bir anaokulu mevcuttur. 13 adet ilköğretim okulunda 20657. Liselerdeki öğrenci sayımız 4697 Okul Öncesinde ise 2328 öğrencimiz mevcuttur.

Halk Eğitim Müdürlüğü bünyesinde açılan kurslarda, yetişkin nüfusa mesleki ve teknik bilgi ve beceri kazandırmanın yanında ekonomik açıdan da gelir getirici alanlar üzerinde çalışmalar yapılmaktadır. Halk Eğitim Merkezince Merkez Gölcük Mahallesinde, Acırlı Çavuşlu, Söğütlü ve Yolbaşı köylerinde halıcılık atölyeleri mevcut olup, bu kurslara genç kızlar devam etmektedir. Halk Eğitimin Merkezince ilçe merkezi belde ve köylerimizde 15 adet halıcılık atölyemizde halıcılık kurslarına genç kızlarımız devam etmektedir. Halk Eğitim Merkez Müdürlüğünce biçki-dikiş makine nakışı, el sanatları, taş işçiliği,bilgisayar, saz kursu gibi kurslar açılmış, ayrıca cezaevinde de elektrik tesisatçılığı ve elektrik elektronik eşya tamir kursları açılmaktadır.

Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü ve Garnizon Komutanlığının işbirliği ile kalorifer ateşçiliği ve jeneratör kullanma kursları ikinci kademe kursu devam etmektedir. Ulusal eğitime destek kampanyası çerçevesinde açılan bu kurslarda 2002 yılında yaklaşık 4000` e yakın kursiyer yararlanmış olup 2003 yılı içinde bu hedefin aşılması planlanmıştır. İlçe merkezinde ve beldelerde branş öğretmen ihtiyacı bulunan ilköğretim okullarında ders ücreti karşılığında Kaymakamlık Onayı ile fakülte ve yüksekokul mezunu olup açıkta bulunan vatandaşlardan görevlendirme yapılmıştır. Okullarımızda memur ve hizmetli ihtiyacı bulunmaktadır.

İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,Hükümet Konağı binasında faaliyetini sürdürmektedir.

İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Sos. Yrd. Dayanışma Vakfı işbirliği ile fakir ve mağdur öğrencilerin üniversiteye hazırlanmalarına yönelik Mehmetçik dershanesi iki yıldır hizmet vermektedir.

 NUFUS

 

Midyat nüfusu 2013 yılına göre 105.456.

Bu nüfus, 52.891 erkek ve 52.565 kadından oluşmaktadır.
Yüzde olarak ise: %50,15 erkek, %49,85 kadındır.

Yıllara Göre Midyat Nüfusu

Yıl	Erkek Nüfusu	Kadın Nüfusu	Toplam Nüfus
2013	52.891	52.565	105.456
2012	52.684	52.858	105.542
2011	54.078	53.908	107.986
2010	53.424	53.424	106.848
2009	53.101	52.958	106.059
2008	57.613	56.347	113.960
2007	57.260	56.780	114.040

Midyat Mahalle Nüfusları

Yıl	İlçe	Mahalle Adı	Mahalle Nüfusu
2013	Midyat	Cumhuriyet	9.628
2013	Midyat	Gölcük	8.835
2013	Midyat	Akçakaya	6.396
2013	Midyat	Seyitler	5.718
2013	Midyat	Bahçelievler	5.584
2013	Midyat	Ulucami	5.207
2013	Midyat	Bağlar	5.086
2013	Midyat	Yunus Emre	4.607
2013	Midyat	Yeni	4.153
2013	Midyat	Çavuşlu	4.137
2013	Midyat	Acırlı	3.882
2013	Midyat	Yolbaşı	3.509
2013	Midyat	Ortaçarşı	3.484
2013	Midyat	Söğütlü	2.962
2013	Midyat	Gelinkaya	2.660
2013	Midyat	Şenköy	2.461
2013	Midyat	Sanayi	2.271
2013	Midyat	Işıklar	1.903
2013	Midyat	Sivrice	1.722
2013	Midyat	Kayalıpınar	1.453
2013	Midyat	Toptepe	1.357
2013	Midyat	Yayvantepe	1.332
2013	Midyat	Budaklı	1.139
2013	Midyat	Barıştepe	1.129
2013	Midyat	Sarıköy	906
2013	Midyat	Ortaca	899
2013	Midyat	Başyurt	887
2013	Midyat	Gülveren	886
2013	Midyat	Kutlubey	862
2013	Midyat	Çalpınar	741
2013	Midyat	Düzoba	617
2013	Midyat	Çaldere	593
2013	Midyat	Yemişli	552
2013	Midyat	Narlı	547
2013	Midyat	Bağlarbaşı	468
2013	Midyat	Erişti	458
2013	Midyat	Pelitli	423
2013	Midyat	Sarıkaya	407
2013	Midyat	Tulgalı	386
2013	Midyat	Harmanlı	350
2013	Midyat	Mercimekli	288
2013	Midyat	Altıntaş	275
2013	Midyat	Yeşilöz	273
2013	Midyat	Hanlar	265
2013	Midyat	Danışman	264
2013	Midyat	Doğanyazı	237
2013	Midyat	Doğançay	230
2013	Midyat	Gülgöze	221
2013	Midyat	Çamyurt	220
2013	Midyat	Bardakçı	216
2013	Midyat	Eğlence	211
2013	Midyat	Güngören	186
2013	Midyat	Üçağıl	183
2013	Midyat	Ziyaret	181
2013	Midyat	Anıtlı	172
2013	Midyat	Kayalar	152
2013	Midyat	Alagöz	144
2013	Midyat	Çayırlı	144
2013	Midyat	Kayabaşı	127
2013	Midyat	Dolunay	121
2013	Midyat	Tepeli	113
2013	Midyat	Yuvalı	106
2013	Midyat	Düzgeçit	93
2013	Midyat	İkizdere	86
2013	Midyat	Adaklı	77
2013	Midyat	Güven	56
2013	Midyat	Taşlıburç	51
2013	Midyat	İzbırak	46
2013	Midyat	Elbeğendi	42
2013	Midyat	Çandarlı	42
2013	Midyat	Oyuklu	19
2013	Midyat	Yenice	18

 YÖRESEL YEMEKLER

 Kendine has yemekleri muhtelif gıda maddelerinin severek oluşturduğu bir lezzet yumağıdır.Sanki bu yemekler,ağza layık harikalar oluşum sürecindeyken,gizli bir el tarafından işlenmiş,dünyanın en güzel tatlarına bezenmiş hissini verir meraklılarına....Yemek bir kültür olayıdır.Kültür,bir yöre halkının,belirli bir toplumun yarattığı maddi ve manevi değerlerin toplamıdır.Bu değerler tarihi kalıntılarda olabileceği gibi,yasamın en önemli halkalarından biri olan yemeklerde de yer bulabilir.

Yöremizde yetişen bitkilerin yardımıyla,hava şartlarının ve yaşam tarzının belirleyiciliğiyle,yemekler geleneksel bir boyut kazanır.Midyat mutfağının zenginliği,gelmiş geçmiş milletlerin kültür birikimlerinden Midyatlıların medeniyetteki tekamül sürecinde kendilerini yenilemedeki yetenekleri ve sosyal açıdan sahip oldukları kanıtlanmıştır.

Çeşitli dinlerin dinsel törenleri için hazırlanan yemekler,doğum ve ölüm sonrası geleneksel günler ve ayinler için özel olarak oluşturulan hayratlar vs hep Midyat damak zevkini zenginleştirmiştir. İşte Mutfağımızdan bir kaç örnek 

 

ETLİ EKMEK

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 SEMBUSEK

 Yöreye özgü saç böreği. İç olarak soğan, ince kıyılmış et ve çeşitli baharatlar konularak yufka yarım ay şeklinde kapatılır ve saçta pişirilir. İsteğe bağlı olarak içine nane, fesleğen ve maydanozda katılmaktadır.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 İÇLİ KÖFTE

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4 Kişilik 

Hazırlama süresi: 2 saat 15 dakika 

Pişme süresi: 40 dakika 

İÇ MALZEMESİ

 250 gr kıyma

 2 soğan

 2 çay kaşığı kırmızı pulbiber

 1 yemek kaşığı reyhan

 2 çay kaşığı karabiber

 2 yemek kaşığı tereyağı

 KÖFTE MALZEMESİ

 2 su bardağı bulgur

 2 su bardağı kaynar su

 1 su bardağı dövülmüş bulgur

 İÇİN HAZIRLANIŞI

Soğanları rendeleyerek altın rengi olana kadar tereyağında kavurun. İçine kıymayı ekleyerek kavurmaya devam edin.

Kıyma kavrulduktan sonra, diğer iç malzemelerini de ilave edip, 10 dakika daha ateşte çevirin.Daha sonra buzdolabında soğumaya bırakın.

KÖFTENİN HAZIRLANIŞI

Köftenizi hazırlamak için kaynar suyun içinde bulgurları iki saat bırakın. Bulgurlar kabarmaya başlayınca, sakızlaşıncaya kadar yoğurun.Bulgurdan elde ettiğiniz hamurdan yumurta büyüklüğünde parçalar alıp yuvarlayın.

Minik parçaların ortasını başparmağınızla çukurlaştırıp içine harcı ilave edin. Sonra köfteleri tekrar yuvarlak hale getirin.Derin bir tencereyi yarısına kadar suyla doldurun.Su kaynadıktan sonra hazırladığınız köfteleri kaynar suda haşlayın.Haşlanıp su yüzeyine çıkan köfteleri kevgir yardımıyla süzerek alın. Sıcak servis yapın.

 

İŞKEMBE DOLMASI

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu yemeğin de hazırlanışı mumbar dolması gibidir farklı olarak, temizlenen işkembe kare parçalar halinde kesilir. Daha sonra bu parçalar kese şeklinde dikilir. İçi hazırlanan içle doldurulduktan sonra açık olan tarafta dikilir ve pişirildikten sonra sıcak olarak servise sunulur.

KABURGA DOLMASI

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4 Kişilik

Hazırlama süresi: 1 saat

Pişme süresi: 2 saat 50 dakika

İÇPİLAV MALZEMESİ

1 su bardağı pirinç

2 yemek kaşığı tereyağı

1 su bardağı su

1 çay bardağı rendelenmiş badem

2 çay kaşığı kırmızı pulbiber

1 yemek kaşığı karareyhan

1 demet maydanoz (ince kıyılmış)

karabiber,tuz

KABURGA MALZEMESİ

1.5 kg kaburga eti (ön koldan)

1/2 yemek kaşığı biber salçası

1 yemek kaşığı tereyağı

1 çay kaşığı karabiber

3 su bardağı su

İÇPİLAVIN HAZIRLANIŞI

İçpilavı yapmak için pirinç ile bademi tereyağında kavurun.

Kavrulmuş pirinç-badem karışımının yarısını bir kenara ayırın. Diğer yarısına suyu ilave ederek haşlayın. Haşlanan pilavı yelpaze yardımı ile soğutun.

Pilavın üzerine pul biber, karabiber, maydanoz, karareyhan ve kenara ayırdığınız pirinç-badem karışımını ekleyin, iyice karıştırın. Böylelikle iç pilavınız hazır olacaktır.

KABURGANIN HAZIRLANIŞI

Kaburganın içine pilavı doldurup iğne iplikle dikin.

Bir tencerenin içine kaburga malzemelerini ilave ederek iki saat haşlayıp sudan çıkarın. Daha sonra orta ısıdaki fırında 30 dakika pişirin. Sıcak servis yapın.

DİKKAT!

Kaburgayı doldururken içinde boşluk bırakmayı ihmal etmeyin. Eğer içinde boşluk olmazsa, kaburga patlayabilir.

BUMBAR DOLMASI

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4 Kişilik

Hazırlama Süresi: 1 saat

Pişme süresi: 2 saat 50 dakika

İÇ MALZEMESİ

1 kg bumbar (Koyun İnce barsağı)

2 su bardağı pirinç

1 yemek kaşığı nane

1 yemek kaşığı biber salçası

2 çay kaşığı kırmızı pulbiber,karabiber,tuz 

TERBİYE MALZEMESİ

1 yemek kaşığı tuz

5 su bardağı su

1 yemek kaşığı tereyağı

2 çay kaşığı nane

HAZIRLANIŞI

Bir kapta pirinç, nane, biber salçası, pulbiber, karabiber ve tuzu karıştırın.

Ayrı bir kapta bumbarları tuzlu suda ters yüz ederek iyice temizleyin.Temizlediğiniz bumbarların içine hazırladığınız harcı doldurun. Bumbarların dış yüzeyini bir kez daha tuzlu suyla yıkayın. Terbiye malzemelerinin hepsini bir tencerede Karıştırın.Tencerenin içine bumbarları yerleştirin, bir saat pişirin. Sıcak servis yapın.

 DOLMA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

MALZEME

1 - 1 kg Patlıcan

2 - Yarım Kğ Dolmalık Biber

3 - 1 kğ Yağlı Kuzu Eti

4 - 1 Su Bardağı Prinç

5 - 4 Tane Orta Boy Domates

6 - 1 Tane Orta Boy Soğan

7 - 3 Tane Biber

8 - 1 Deste Maydanoz 

9 - 1 çay kaşığı karabiber

10 - İsteğe göre Kırmızı Biber

11 - 1 kaşık Biber ve Domatas Salçası Karışımı Salça

12 - tuz

13 - Sumak

14 - 1 kaşık Tereyağı veya Mergarin

YAPILIŞI

Midyat mahalli yemekleri içerisinde önemli bir yer tutan Dolma Yemeğini Yapmadan Önce Geniş bir kaba 1 avuç sumak konarak üzerine iki su bardağı su ilave edilip beklemeye bırakılır. Patlıcanlar oyulur. Biberler Ayıklanarak Hazırlanır.

DOLMA HARCININ HAZIRLANMASI

Dolmanın içine konacak oalan yağlı kuzu eti elde ince ince doğranarak küçük bir leğenin içine bırakılır. Domates Biber soğan Maydanos İnce İce Kıyılarak etin üzerine ilave edilir. Harcın içine katılacak olan Prinç yıkanarak harca ilave edilir. 1kaşık salça, tuz, karabiber ,Tereyağı ,kırmızı biber harca katılarak hep beraber karıştırılır. Sumak suyu ilave edilir

Hazırlanmış biber ve patlıcan ve sarma yapraklarına doldurularak tencereye dizilir. İki Su bardağı Kaynamış su ilave edilir ve üzerine Biraz Tuz İlave Edilir Kısık Ateşte 25 dk pişirilir. AFİYET OLSUN

 BABAĞANNUÇ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

İstenen miktarda patlıcan közde veya ocakta ısıtılır. İyice piştiğinden emin olunduğunda kabukları soyulur. Bir çatal yada kör bir bıçıkla iyice ezilir. (Sakın blendırda yapmayın ya da annenizi bu konuda ikna edin. Çünkü tadından çok şey kaybediyor). Meze olarak sunulmak istenirse, rengini biraz değiştirecek kadar yoğurt ve az miktarda zeytinyağıyla  karıştırılır. Yemek olarak sunulacaksa yumurta ile terbiye edilir. Yada başka bir tavada pişirilen kıyma patlıcanlara ilave edilir. İsteğe bağlı olarak sarmısakta konabilir.

Babuganuç olarak bilinen yemekte ise gene patlıcanlar közde iyice pişirilir. Fakat bu kez yanına biber ve dometesde konur.

Hepsinin kabukları soyulduktan sonra ezilir ve karıştırılır. Başka bi tavada pişirilen kıyma yemeğin üzerine ilave edilir.İsteğe bağlı olarakta sarmısak konabilir 

 ULAŞIM

 Mardin Havaalanı,Batman Havaalanı ve Şırnak Havaalanı Midyat merkeze yaklaşık olarak 1,5 saat Diyarbakır Havaalanı ise 2 saat uzaklıkta.

 Mardin civarındaki Şanlıurfa, Diyarbakır gibi şehirlerden de demiryolu ile ulaşım mümkün. Kendi aracınızla gelmek isterseniz ise bazı yol bilgileri şöyle:
•    Ankara – Midyat arası yaklaşık 1095 kilometre ve 14 saat sürmektedir.
•    Diyarbakır - Midyat arası yaklaşık 155 kilometre ve 2 buçuk saat sürmektedir.
•    Malatya - Midyat arası yaklaşık 390 kilometre ve 5 saat 45 dakika sürmektedir.
•    Van - Midyat arası yaklaşık 385 kilometre ve 5 saat 20 dakika sürmektedir.
•    Gaziantep - Midyat arası mesafe 395 kilometre ve 6 saat sürmektedir.